Ο καρκίνος του ενδομητρίου αποτελεί το δεύτερο σε συχνότητα γυναικολογικό καρκίνο( μετά τον καρκίνο του μαστού). Το 70-80% των περιπτώσεων εμφανίζεται μετά την εμμηνόπαυση, με μέση ηλικία διάγνωσης τα 58-62 έτη. Σε ποσοστό 5% περίπου εμφανίζεται πριν από την ηλικία των 45 ετών.
Αιτιολογικοί παράγοντες
Αν και η πραγματική αιτία του καρκίνου είναι άγνωστη υπάρχουν παράγοντες που ευνοούν την ανάπτυξη του και συνδέονται κυρίως με την αυξημένη παραγωγή οιστρογόνων. Τέτοιοι παράγοντες είναι:
- Παχυσαρκία (ο λιπώδης ιστός παράγει οιστρογόνα).
- Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (η έλλειψη ωορρηξίας αυξάνει τα κυκλοφορούντα οιστρογόνα).
- Μακροχρόνια θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης με οιστρογόνα κατά την εμμηνόπαυση.
- Ατοκία.
- Πρώιμη εμμηναρχή ή καθυστερημένη εμμηνόπαυση (γυναικές που έχουν πολλά χρόνια έμμηνο ρύση).
- Πολλές προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης.
- Θεραπεία με αντιοιστρογόνα για τον καρκίνο του μαστού (η πιθανότητα να αναπτυχθεί καρκίνος στο ενδομήτριο είναι μικρή σε σύγκριση με το όφελος που προσφέρει η συγκεκριμένη θεραπεία.
- Σακχαρώδης διαβήτης.
- Υπέρταση.
Κλινική εικόνα
- Αιμορραγία εκτός της έμμηνου ρύσεως.
- Μεγαλύτερη ροή αίματος κατά την διάρκεια της έμμηνου ρύσεως.
- Αιμορραγία στην εμμηνόπαυση (βαριά ή\ και σταγονοειδής).
- Αιμορραγία μετά από σεξουαλική επαφή.
Διάγνωση
- Διακολπικό υπερηχογράφημα (έλεγχος του πάχους του ενδομητρίου).
- Υστεροσκόπηση: επιτρέπει την άμεση επισκόπηση του ενδομητρίου και τη δυνατότητα λήψης κατευθυνόμενων βιοψιών απο ύποπτες περιοχές.
- Τεστ – Παπανικολάου: προς αποκλεισμό κακοήθειας από τον τράχηλο της μήτρας.
Ιστολογικοί τύποι
Ο καρκίνος του ενδομητρίου ανήκει στα αδενοκαρκινώματα , με πιο συχνό τύπο το ενδομητροειδές αδενοκαρκίνωμα(80% περίπου). Πιο επιθετικοί και πιο σπάνιοι ιστολογικοί τύποι είναι τα αδενοκαρκίνωματα εκ διαυγών κυττάρων και τα ορμογόνα κονδυλωματικά αδενοκαρκινώματα, που αποτελούν το 5% και το 9% όλων των καρκίνων του ενδομητρίου αντίστοιχα. Διακρίνουμε δύο τύπους καρκίνου της μήτρας:
- Τύπου Ι οιστρογονοεξαρτώμενο καρκίνωμα.
- Τύπου ΙΙ μη οιστρογονοεξαρτώμενο καρκίνωμα.
Η διαβάθμιση (grading) αναφέρεται στην παθολογοανατομική διάγνωση του όγκου και δηλώνει το βαθμό της διαφοροποίησης των καρκινικών κυττάρων. Όσο πιο πτωχή είναι η διαφοροποίηση των κυττάρων τόσο υψηλότερος βαθμός αποδίδεται, που καθορίζει και την επιθετικότητα του καρκίνου.
Θεραπεία
Για την επιλογή της καταλληλότερης θεραπείας πρέπει να λαμβάνονται υπόψη διάφοροι παράμετροι, όπως είναι η ηλικία της ασθενούς, η επιθυμία της για τεκνοποίηση, το στάδιο της νόσου, η διαφοροποίηση του όγκου κ.α.
Η λαπαροσκοπική χειρουργική χρησιμοποιείται είτε για την θεραπεία είτε για τη σταδιοποίηση της νόσου.
Η θεραπεία καθορίζεται απο το στάδιο της νόσου.
- Στάδιο ΙΑ (figo PΤ1a-G1,G2): Ολική υστερεκτομή μετά των εξαρτημάτων (ωοθηκών και σαλπίγγων) σε γυναίκες που δεν επιθυμούν να τεκνοποιήσουν. Τα ποσοστά πενταετούς επιβίωσης είναι εξαιρετικά φτάνοντας έως το 95%.
- Στάδιο ΙΑ,ΙΒ,ΙΙ (figo PT1b,G1-3,figo IaG3): Ολική υστερεκτομή μετά των εξαρτημάτων και λεμφαδενικός καθαρισμός (πυελική και παραορτική λεμφαδενεκτομή). Η λαπαροσκοπική λεμφαδενεκτομή με τη μέθοδο nerve sparing (διατήρηση των νεύρων που υπάρχουν στην ουροδόχο κύστη, τον κόλπο και το ορθό) αποτελεί διεθνώς την καλύτερη επιλογή χειρουργικής αντιμετώπισης.
- Στάδιο ΙΙΙ,IV: Ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία, ορμονοθεραπεία.
Για τις γυναίκες, σε πρώιμα στάδια καρκίνου, που επιθυμούν να τεκνοποιήσουν η αντιμετώπιση περιλαμβάνει τη χορήγηση υψηλών δόσεων προγεστερόνης για μεγάλο χρονικό διάστημα και τακτικούς ελέγχους.
Πρόληψη
Διενέργεια τακτικών γυναικολογικών ελέγχων, όπως είναι ο διακολπικός υπέρηχος και το τεστ- Παπανικολάου. Υιοθέτηση ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής με διατήρηση του σωματικού βάρους και διακοπή του καπνίσματος. Σημαντικό ρόλο παίζει και η λήψη αντισυλληπτικών δισκίων, η οποία μειώνει το κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του ενδομητρίου κατά 50% περίπου.
Σχετικά Βίντεο
